Tôi luôn có một câu hỏi luẩn quẩn trong đầu về cơ chế vận hành của con người, về định nghĩa và nguồn gốc của tâm hồn. Những câu hỏi này được đặt ra không phải cho mục đích triết học gì cao xa, mà chỉ là một câu hỏi cơ bản nhất về cuộc sống. Chỉ khi nào hiểu được bản chất của tâm hồn con người, chúng ta mới có thể chọn ra được cách sống tối ưu nhất. Tạo hóa ban cho con người khả năng suy nghĩ, nhưng nếu chúng ta chỉ suy nghĩ trên bề mặt, chẳng phải là lãng phí quá sao.
TẠI SAO LÀ TÂM HỒN TRẦN TRỤI
Tâm hồn của mỗi con người, khi lột trần, đều ngang bằng nhau. Tâm hồn ông cảnh sát và tâm hồn thằng tội phạm cũng không khác gì nhau. Tâm hồn đứa bé và tâm hồn ông già cũng vậy.
Tâm hồn của mỗi người không đơn giản mà được trần trụi như vậy. Bọc xung quanh nó là những lớp vỏ bọc của tạo hóa và do con người tạo ra. Ở tầng lớp tạo hóa, những vỏ bọc này là giới tính, độ tuổi. Ở tầng lớp con người, vỏ bọc này là giai cấp xã hội – độ giàu nghèo, văn hóa, tôn giáo.v.v. Trong cuộc sống, nhiều khi chúng ta bị tập trung quá nhiều năng lượng vào những vỏ bọc xung quanh tâm hồn mà không đặt câu hỏi với chính tâm hồn mình.
Theo tôi, lột trần những thứ bọc quanh tâm hồn là điều cần thiết. Điều này giúp chúng ta lựa chọn được phương thức sống dễ nhất ở trong mọi hoàn cảnh. Dù giàu nghèo thế nào, dù xung quanh ra sao, chúng ta vẫn phải có một kim chỉ nam để chọn cách sống.
ẨN DỤ TÍ VỀ TÂM HỒN
Một người thợ sửa xe chỉ cần phải hiểu cấu tạo của một chiếc xe để sửa được nó. Người thợ này sẽ luôn phải học những công nghệ mới trong công nghiệp sản xuất xe. Họ sẽ luôn bị động, vì họ phải thích ứng với những thứ mới, cách làm mới. Người chế tạo xe lại khác, họ có một tầm nhìn sâu và rộng hơn một ông thợ rất nhiều. Họ phải là người hiểu thị trường, biết làm ra những sản phẩm có thể bán được cho khách hàng mục tiêu – tất nhiên, với lãi suất tối ưu nhất. Cái khó hơn của người sáng tạo là cùng lúc chiều lòng “thượng đế” của họ, họ vẫn phải nghĩ khác và sáng tạo. Họ biết rằng, giây phút họ quyết định dừng sáng tạo, là lúc mọi thứ sẽ bắt đầu sụp đổ. Nói chung, họ không hẳn là thượng đế, nhưng họ sẽ tạo ra thế giới của họ. Những người khác trong chuỗi sản xuất, đơn giản là công cụ cho người sáng chế.
Tôi muốn hiểu được về tâm hồn, để tôi thiết kế được cuộc sống. Tâm hồn chúng ta được sinh ra và vận hành như thế nào. Hiểu được điều đó mới là bước 1 để thiết kế một cuộc sống hạnh phúc. Cuộc sống dường như bị phức tạp hóa quá để mà dừng lại một chút để trả lời câu hỏi này. Cùng một lúc, tôi phải chơi quá nhiều trò chơi với quá nhiều luật. Và tôi không thích như thế. Tôi thích chơi theo luật chơi của tôi. Tôi cần hiểu về tâm hồn và vai trò của nó. Để tôi có thể thiết kế, làm và hưởng những thành quả mà tâm hồn có thể đạt được.
Hàng tỷ cá thể bầu ra một tâm hồn
Trong cơ thể chúng ta có hàng nghìn tỉ tế bào đang cùng sinh sống cùng một lúc. Mỗi tế bào đó hoạt động độc lập và phối hợp cùng với nhau để tạo ra một cơ thể sống được phối hợp một cách hoàn hảo. Chắc hẳn các tế bào sẽ “bầu” ra một tâm trí khôn nhất để bảo toàn sự sống của cả bọn. Giống như một đất nước, nhiều khi cơ thể sẽ bầu nhầm ra bộ não “ngáo” và không biết đưa ra quyết định để cơ thể tồn tại được lâu nhất.
Chỉ nghĩ về một câu hỏi này thôi đã thấy khó rồi: Cơ chế như thế nào mà cơ thể lựa chọn được một tâm trí duy nhất (?!). Liệu song song với chúng ta, các tế bào cũng suy nghĩ được không? Tại sao chúng ta chỉ nghĩ về mỗi con người là một tâm hồn với một cách suy nghĩ; trong khi mỗi chúng ta được cấu thành bởi hàng nghìn tỷ nguyên tố?
Trong trường hợp tự sát, liệu chăng toàn bộ cơ thể đã đồng ý rằng: Chúng ta sẽ không tồn tại được trong cơ thể này nữa, và chấm dứt? Khi chúng ta đang sống, chúng ta nên chọn cách vận hành và suy nghĩ như thế nào để có được cuộc sống trọn vẹn nhất? Nếu suy nghĩ theo cách này, tôi tôn trọng ý kiến của một người khi họ tự kết liễu cuộc đời họ. Tại thời điểm ấy, họ là người hiểu rõ nhất, tại vị trí của họ, họ sẽ không sinh tồn được nữa. Và biết đâu, tâm hồn người ấy sẽ tìm được chủ mới.
SÂN KHẤU CUỘC SỐNG
Nhiều khi, tôi thích ngồi nghĩ vẩn vơ về con người – cách chúng ta vận hành và chơi trò chơi “cuộc sống”. Tôi phải nhiều khi tự nhếch mép cười, vì chúng ta bày ra nhiều trò quá! Nào thì lừa lọc lẫn nhau, gồng mình để được xã hội chấp nhận.v.v. Chắc hẳn, một người ngoài hành tinh nhìn từ xa sẽ tự hỏi, “7 tỷ con khỉ này đang làm cái gì thế nhỉ?”. Cuộc sống còn bao nhiêu thứ hay ho để mà khám phá. Tại sao phải bày nhiều trò thế nhỉ.
Tưởng tượng như tâm hồn của chúng ta là một con người. Một người bình thường phải mặc quần áo, phải trang điểm để có một cuộc sống không bị chê bai. Một người bình thường phải ăn nói, phải “diễn” để hòa nhập được với xã hội. Tâm hồn chúng ta cũng như thế, thực sự tâm hồn là như thế nào, cách chúng ta tồn tại để làm gì được bọc trong nhiều lớp vỏ bọc.
Khi lột trần, mọi tâm hồn đều bình đẳng. Thằng đi xe đạp và thằng đi Bentley cũng không khác gì nhau. Thằng chủ tịch và thằng nhân viên cũng không khác gì nhau. Cái ăn nhau là, ai tương trợ được ai để sinh tồn sướng nhất. Và như thế, chúng ta bắt đầu quá trình thanh lọc. Tôi rất kỹ tính trong chuyện chọn ai để chơi. Tôi tin vào cảm quan của mình và tôi không chọn nhiều người để yêu thương. Chọn ít người để yêu đồng nghĩa với việc tôi dành được nhiều cho họ hơn, để họ và tôi cùng sướng hơn. Thế thôi.
Tôi chỉ cảm thấy thoải mái nhất khi tôi được ngồi nói chuyện với những người mà tôi có thể chân thật được. Thoải mái ở đây là, tôi cũng như người tôi kết nối cùng không có gì phải giấu. Cả hai bên đều hiểu rằng, tất cả những vỏ bọc đều là vô nghĩa. Nhưng điều này không hề dễ. Mỗi người có một hành trình khác nhau và thế giới quan khác nhau. Tôi mà gặp Sơn Đào của 5 năm trước chắc tôi cũng không thể tiêu hóa được.
Xã hội tạo ra một chuẩn mực với quá nhiều vỏ bọc. Suy cho cùng, con người sống để được tồn tại. Chúng ta sẽ chọn cách vận hành tốt nhất để bảo đảm sự sinh tồn. Phải chăng chúng ta đang đắm đuối vào chúng ta quá mà đi quá xa hay không. Tôi không biết. Nhưng tôi muốn mình vui, cũng như những người tôi yêu được vui. Tôi không muốn bị ép vào chuẩn mực. Cùng lúc đó, xã hội vẫn phải có chuẩn mực để không sụp đổ. Vì thế, tôi phải chọn điểm cân bằng cho tôi; một nơi mình hạnh phúc một cách chân thành nhất mà không động chạm đến thế lực nào cả.
TÂM HỒN LÃNH ĐẠO VÀ TÂM HỒN ĐI THEO
Không phải tâm hồn nào cũng được sinh ra để dẫn đầu. Chỉ một số ít người được sinh ra để làm lãnh đạo. Tôi tin rằng không phải ai cũng làm lãnh đạo được. Biết đâu đấy, số phận và tính cách của chúng ta đã được định trước. Những người không làm lãnh đạo được, sẽ mãi mãi như vậy. Tôi không đánh giá người đó như thế nào cả, chỉ đơn giản là họ … như vậy.
Lãnh đạo không có nghĩa là phải làm ông chủ. Lãnh đạo là những người có suy nghĩ độc lập, và họ OK với việc chọn con đường riêng cho họ. Họ không bị ảnh hưởng trong lối suy nghĩ của họ đến từ xã hội. Họ chính là những người mang lại thay đổi cho thế giới. Đơn giản, vì họ không chấp nhận những thứ bình thường.
Những tâm hồn có khả năng lãnh đạo cần những tâm hồn khác “like và follow”. Hầu hết chúng ta đều sống theo đúng chuẩn mực của xã hội. Vì làm như vậy là dễ nhất. Nếu cứ đi theo đúng chuẩn mực thì cũng không ai trách được; và họ sẽ tìm được cuộc sống an toàn. Giống như chơi đầu tư vậy, tỉ suất lợi nhuận thường tỉ lệ thuận với rủi ro. Những người follow sẽ khó mà bứt lên, để mà sáng tạo một thứ gì đó để đời.
Việc chúng ta là lãnh đạo hay người đi theo không quan trọng, quan trọng là làm như thế nào để chúng ta hạnh phúc nhất. Nếu bạn là người đi theo, hãy tìm thấy sự hạnh phúc nhất khi lý tưởng sống của mình phục vụ được cho một cái gì đó lớn hơn. Hãy cống hiến, hãy hết mình vì kể cả nếu chúng ta theo sai người, chúng ta cũng sẽ học được rất nhiều. Nếu bạn là một người lãnh đạo, hãy tin vào chính bản thân mình. Fuck the people. Hãy bảo vệ ý tưởng của bạn và những người đi theo bạn. Và quyết liệt, không ngần ngại tiêu diệt sự nhàm chán của xã hội, cũng như đối thủ.
VIẾT RA ĐỐNG NÀY ĐỂ LÀM GÌ
Chúng ta đang sống một cuộc sống quá sung sướng. Theo tôi, chúng ta đang sống trong một kỷ nguyên sướng nhất trong vài trăm năm đổ lại đây. Chúng ta KHÔNG BAO GIỜ phải lo về ăn uống hay kiếm chỗ ở. Mức lương thấp nhất tại những thành phố thừa đủ để chúng ta có một cuộc sống cơ bản.
Nhưng vì sống sướng quá, chúng ta bắt đầu đi tìm kiếm những thứ vô nghĩa. Thường thì, những thứ vô nghĩa chúng ta kiếm được là để “khoe mẽ” với những người không quan trọng. Và chúng ta mệt. Như tôi đã mệt. Mệt vì dù tôi có cố gắng bao nhiêu thì cũng không bao giờ là đủ. Dù nhà cửa, xe đẹp, vợ đẹp đến mấy cũng không bao giờ là đủ. Vì ai cũng đang trong cuộc đua trong đầu họ. Và đến cuối ngày, no one gives a fuck.
Tôi tìm thấy hướng đi đúng nhất là đi từ tâm hồn. Từ những thứ đơn giản nhất, để quan tâm và chăm sóc những người quan trọng nhất. Từ cái gốc đó, toàn bộ những quyết định trong cuộc sống bỗng trở nên quá đơn giản.